Dolegliwości bólowe kolan mogą mieć różne podłoże. W zależności czy nastąpił jakiś gwałtowny uraz czy ból narastał przez dłuższy czas. Przy gwałtownym urazie np. upadku, skręceniu mogło dojść do urazu struktur wewnątrz kolana. Jeśli kolano jest bardzo spuchnięte, sine, a poruszanie nim jest bardzo bolesne to możemy przypuszczać, że uszkodzeniu mogły ulec struktury takie jak łąkotki, więzadła krzyżowe, przyśrodkowe czy boczne. Sam wysięk ze stawu może powodować ból w kolanie.
Uszkodzenie łąkotek.
W każdym kolanie znajdują się dwie łąkotki – przyśrodkowa i boczna. Te dość delikatne struktury w kształcie półksiężyca znajdują się pomiędzy powierzchniami stawowymi kości piszczelowej i udowej. Pełnią one bardzo wiele ważnych dla kolana funkcji, takich jak: przenoszenie obciążeń, absorbcja drgań i wstrząsów, stabilizacja mechaniczna, rozprowadzanie płynu stawowego.
Uszkodzenia łąkotek mogą zdarzyć się w czasie uprawiania praktycznie każdego sportu. Postuluje się, że uszkodzenie łąkotki występuje zazwyczaj w wyniku nagłego prostowania stawu kolanowego znajdującego się w częściowym zgięciu i rotacji, lub też w czasie przeprostu. Do uszkodzenia dochodzi, gdy przekroczone zostają fizjologiczne granice wytrzymałości łąkotek na działające nań siły, fizjologiczne zakresy ruchów lub gdy uszkodzone zostaną struktury pozostające w bezpośrednim kontakcie z łąkotką – wtedy następuje znaczny ból w kolanie.
U osób starszych, których łąkotki mają osłabioną strukturę, do uszkodzenia może dojść nawet w czasie normalnej aktywności np. w czasie przysiadu. Warto zauważyć, że łąkotka przyśrodkowa uszkadzana jest częściej niż boczna.
Rozpoznanie uszkodzenia łąkotek jest dosyć łatwe. Po przebytym urazie przede wszystkim pojawia się ból po stronie bocznej lub przyśrodkowej kolana na wysokości szpary stawowej. Nasila się on w czasie wysiłku lub bezpośrednio po nim. Pacjenci często zauważają ograniczenie zakresu ruchomości kolana w postaci deficytu wyprostu lub zgięcia. W takim wypadku mówi się o „zablokowaniu” kolana. W stawie może pojawić się nadmierna ilość płynu, co jest powodem „spuchnięcia” kolana.
Dodatkowymi objawami mogą być przeróżne trzaski, przeskakiwania w kolanie, a nawet uczucie jego niestabilności. Wykonane dokładnie badanie lekarskie jest kluczowym etapem w rozpoznaniu patologii. W przypadku wątpliwości można oczywiście sięgnąć po badania dodatkowe takie jak USG czy badanie rezonansu magnetycznego. Badania te są również w stanie uściślić nasze rozpoznanie, gdyż potrafią określić typ uszkodzenia łąkotki. Nie jest to bez znaczenia, gdyż w zależności od charakteru zmiany można zastosować odmienne sposoby leczenia.
Zerwanie więzadeł krzyżowych stawu kolanowego – przedniego i/lub tylnego – to kontuzja największych i najważniejszych więzadeł, które znajdują się w kolanie. To właśnie głównie dzięki nim kolano może znosić ogromne obciążenia, dlatego ich uszkodzenie prowadzi do poważnej dysfunkcji kolana. Jakie są przyczyny i objawy zerwania więzadeł krzyżowych? Na czym polega leczenie?
Najczęściej dochodzi do zerwania więzadła krzyżowego przedniego. Więzadło to składa się z dwóch pęczków włókien. Gdy noga jest prosta ułożone są równolegle do siebie. Kiedy ją zginamy – pęczki krzyżują się, tworząc rodzaj rygla, który uniemożliwia przesuwanie się kości udowej względem piszczelowej. Dzięki temu noga jest stabilna. Więzadło krzyżowe przednie to nie tylko świetny stabilizator. Jest również narządem tzw. czucia głębokiego. Dzięki niemu wiemy, w jakiej pozycji jest noga i panujemy nad nią.
Zerwanie więzadeł krzyżowych – przyczyny
System stabilizujący kolano czasem ulega uszkodzeniom, zwłaszcza wtedy, gdy osłabieniu ulegają mięśnie, szczególnie uda, które także pracują na rzecz stabilizacji stawu kolanowego. Jednak większość drobnych więzadeł, nawet gdy zdarzy nam się je naderwać, regenerują się same po unieruchomieniu kolana. Inaczej jest w przypadku zerwania więzadeł krzyżowych. Największe szkody powstają, gdy dojdzie do zerwania więzadła krzyżowego przedniego. Zdarza się to najczęściej przy uprawianiu narciarstwa zjazdowego i wodnego oraz podczas gier zespołowych – zwłaszcza piłki nożnej.
Zerwanie więzadeł krzyżowych – objawy
- „ucieknięcie kolana” połączone z ostrym bólem i charakterystycznym dźwiękiem (trzaskiem lub chrupnięciem)
- ból kolana, który sprawia, że nie można chodzić
- opuchlizna, która później stopniowo ustępuje, jednak pozostaje uczucie niestabilności kolana, jego uciekanie i ból.
Jeśli tego urazu nie leczymy, niestabilność powoduje dalsze urazy w stawie.
Leczenie – operacja i rehabilitacja.
Po zabiegu operacyjnym pacjent otrzymuje wszelkie wskazówki jak powinien funkcjonować w domu. Wskazana jest jednak jak najszybsza konsultacja z fizjoterapeutą, który poinstruuje odpowiednio do dalszego działania w celu prawidłowego funkcjonowania kolana.